1- یا درست است بگوییم تحولات آفاقی در قیامت ظهور باطن اعمال انسان و نوع اثری است که هر انسانی بر محیط اطراف خود گذاشته است؟
2- آیا میتوان گفت این تحولات نتیجه ی سیر طبیعی نظام آفرینش است ؟ بدین معنی که قیامت امری وابسته به ماده و طبیعت است و وقتی شرایط عالم ماده اقتضا کند خود بخود قیامت بر پا می شود . چنانکه از نظر علوم طبیعی هم پیش بینی هایی مثلا مبنی بر پایان عمر خورشید و… شده است.

پاسخ : با عرض سلام و ادب –
1- براساس فرمایش پیامبر(ص) سازنده بهشت و دوزخ هر انسانی خود اوست. الجنه قیعان و ان غراسها لااله الاالله؛ بهشت زمین بایر است و نهالهایی که در آن کاشته میشود لا اله الا الله است» (بحارالانوار، ج3، ص90) و همچنین فرمودند: «انالجنه قیعان، و ان غراسها سبحانالله، و الحمدلله، و لااله الاالله، و الله اکبر، و لاحول و لا قوه الا بالله؛ بهشت صحرایی خالی است بیکشت و زراعت که اذکار سبحانالله و الحمدلله و لااله الاالله و الله اکبر و لاحول و لاقوه الا بالله درختهایی هستند که در آنجا کاشته میشوند.»( منهج الصادقین، ج 1 ، ص 337) نتیجهاش این است که در ابتدا همه در جهنم هستند و جز با عمل صالح قادر به خارج شدن از آن نیستند. (وَإِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَقْضِيًّا(مریم، آیه 71) و هیچ یک از شما (نوع بشر) باقی نماند جز آنکه به دوزخ وارد شود؛ این حکم حتمی پروردگار توست. همان درک اسفل السافلین که نفس حیوانی نام دارد و باطن آن جهنم است. و در سوره مبارکه عصر خسارتی خوانده شده که جز با تحصیل ایمان و عمل صالح و تواصی به حق و صبر قادر به عبور از آن نیست.
2- بدین معنی که قیامت امری وابسته به ماده و طبیعت است و وقتی شرایط عالم ماده اقتضا کند خود بخود قیامت بر پا می شود . چنانکه از نظر علوم طبیعی هم پیش بینی هایی مثلا مبنی بر پایان عمر خورشید و… شده است. طبیعتا بستری برای انسان فراهم شده مانند زمین و آسمان و نعمتهای فراهم آمده در آن و مدت زمان توقف در آن که تابع حکمت الهی است مانند زمان توقف کودک در رحم مادر و توقف جوجه در داخل تخم و همه اموری که تابع قوانین حاکم بر خلقت هستند اما از جمله این قوانین ارتباط اعمال انسان و اعمال اوست به اموری مانند اینکه: – در قرآن میخوانیم: وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ (اعراف/ ۹۶) – زمان ظهور حجت حق(عج) تابعی از اعمال انسان مانند دعا و آمادگی آنهاست از امام صادق(ع) آمده است: «ولو ان عبدا سد فاه و لم یسأل لم یعط شیئأ فسل تعط»؛( کافی، کلینی، ج۲، ص۴۶۶.) اگر بنده خدا، لب به دعا نگشاید و از خداوند متعال نیاز خود را درخواست نکند، خدا به او چیزی عطا نخواهد کرد. – یا اینکه در روایتی از امام عصر آمده است: و أکثرو الدعاء بتعجیل الفرج فان ذلک فرجکم»؛( کمالالدین، شیخ صدوق، ج۲، ص۴۸۵.) برای تعجیل فرج دعا کنید، چرا که آن، موجب گشایش امر شما خواهد بود. – و نیز مدت زمان توقف در دنیا: یَعیشُ النّاسُ بِاِحْسانِهِمْ اَکْثَرَ مِمّا یَعیشونَ بِاَعْمارِهِمْ وَ یَموتون بِذُنوبِهِمْ اَکْثَرَ مِمّا یَموتونَ بِآجالِهِمْ؛ (دعوات راوندی، ص 291، ح 33)امام جعفر صادق علیهالسلام فرمودند: مردم، بیشتر از آن که با عمر خود زندگی کنند، با احسان و نیکوکاری خود زندگی میکنند و بیشتر از آن که با اجل خود بمیرند، بر اثر گناهان خود می میرند. – مدت زمان توقف در برزخ توقف ارواح در عالم قبر ؛ هرچه نیکی هایشان بیشتر باشد، کمترانتظارخواهند کشید و با رحمت الهیه به بهشت برزخی وارد میشوند. اما اگر عمل های نیکویشان کم وناچیز باشد مدت بیشتری درانتظار رحمت الهی خواهند بود و مشخص شدن تکلیفشان فاصله زمانی بیشتری خواهد داشت. امام صادق امام صادق (علیهالسّلام) فرمود: «ان فی القیامه خمسین موقفا لکل موقف الف سنة» [بحار،ج۷،ص۱۲۷] یعنی در قیامت پنجاه موقف وجود دارد که هر موقف آن هزار سال است. به “مقدار تعلق” قلب آدمی به دنیا میداند که چقدر آدمی به دنیای خود مانند مال و فرزندومقام ..وابستگی داشته؟ نتیجه: دو عامل حداقل در کوتاهی و بلندی زمان فرا رسیدن قیامت نقش اساسی دارند: – قوانین حاکم بر آفرینش موجودات – نقش و تأثیر انتخاب و اعمال انسان